پیاز یکی از پرمصرف ترین و در عین حال پرخاصیت ترین سبزیجات مصرفی توسط انسان است. ارزش غذایی پیاز در کنار طعم دلچسبی که به غذاها می بخشد، موجب شده است تا به پای ثابت آشپزی در سراسر جهان و علی الخصوص آشپزی ایرانی تبدیل شود.

چرا ارزش غذایی پیاز اینقدر بالا است؟

پیاز و هم خانواده دیگرش، سیر، به عنوان شاه سبزیجات شناخته می شوند. گیاهان این خانواده حاوی مقادیر بالایی از مواد مغذی، معدنی و ویتامین ها می باشند که موجب افزایش ارزش غذایی آن ها شده است.

این سبزی به ویژه سرشار از ویتامین C است، یک ماده مغذی که در تنظیم سلامت ایمنی، تولید کلاژن، ترمیم بافت و جذب آهن نقش دارد. ویتامین C همچنین به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی در بدن شما عمل می کند و از سلول های شما در برابر آسیب های ناشی از مولکول های ناپایدار به نام رادیکال های آزاد محافظت می کند.

رادیکال های آزاد می توانند در بدن موجب آسیب سلولی و در نتیجه تسریع روند پیری یا تشکیل توده های سرطانی شوند. در نتیجه یکی از خواص پیاز، جلوگیری از پیری و سرطان می باشد.

پیاز همچنین سرشار از ویتامین های B، از جمله فولات (B9) و پیریدوکسین (B6) است که نقش کلیدی در متابولیسم، تولید گلبول های قرمز خون و عملکرد عصبی دارند.

پیاز همچنین منبع خوبی از پتاسیم هستند، ماده معدنی که بسیاری از افراد در آن کمبود دارند؛ مثلا متوسط ​​دریافت پتاسیم آمریکایی ها کمی بیش از نصف مقدار توصیه شده روزانه (DV) 4700 میلی گرم است. عملکرد طبیعی سلولی، تعادل مایعات، انتقال عصبی، عملکرد کلیه و انقباض عضلانی همگی به پتاسیم نیاز دارند.

کوئرستین یک آنتی اکسیدان فلاونوئیدی است که در پیاز بسیار متمرکز است. از آنجایی که این ماده، یک ضد التهاب قوی است، ممکن است به کاهش عوامل خطر بیماری قلبی مانند فشار خون بالا کمک کند.

مطالعه ای روی 70 فرد دارای اضافه وزن با فشار خون بالا نشان داد که دوز 162 میلی گرم در روز عصاره پیاز غنی از کورستین به طور قابل توجهی فشار خون سیستولیک را 3 تا 6 میلی متر جیوه در مقایسه با دارونما کاهش می دهد.

تحقیقات نشان می دهد که خوردن پیاز ممکن است به کاهش عوامل خطر بیماری قلبی مانند فشار خون بالا، افزایش سطح تری گلیسیرید و التهاب کمک کند.

پیاز همچنین سطح کلسترول را کاهش می دهد. شواهد حاصل از مطالعات حیوانی نشان می‌دهد که مصرف پیاز ممکن است عوامل خطر بیماری قلبی، از جمله التهاب، سطوح بالای تری گلیسیرید و تشکیل لخته خون را کاهش دهد.

پیاز قرمز، به ویژه، حاوی آنتوسیانین است - رنگدانه های گیاهی خاصی از خانواده فلاونوئیدها که به پیاز قرمز رنگ می دهد. مطالعات جمعیتی متعدد نشان داده است افرادی که غذاهای غنی از آنتوسیانین بیشتری مصرف می کنند، خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش می دهند. به عنوان مثال، مطالعه ای روی 43880 مرد نشان داد که مصرف روزانه 613 میلی گرم آنتوسیانین به طور معمول با 14 درصد کاهش خطر حملات قلبی غیر کشنده مرتبط است. در نتیجه می توان گفت یکی از مهم ترین فواید پیاز، کاهش ریسک ابتلا به بیماری های قلبی است. علاوه بر این، آنتوسیانین ها در برابر انواع خاصی از سرطان و دیابت محافظت می کنند.

نحوه بهره بردن از خواص پیاز

با توجه به فواید پیاز و ارزش غذایی بالای آن، بهتر است که این سبزی را به طور مرتب مصرف و به پای ثابت رژیم غذایی خود اضافه کنید. در ادامه راه های پیشنهادی برای این کار ذکر شده است:

• از پیاز خام برای اضافه کردن طعمی به سالادهای خود استفاده کنید.
• پیاز کاراملی شده را به غذاهای پخته شده اضافه کنید.
• برای یک غذای جانبی سالم، پیاز پخته شده را با سبزیجات دیگر ترکیب کنید.
• سعی کنید پیاز پخته را به غذاهای تخم مرغی مانند املت، اضافه کنید.
• گوشت، مرغ یا توفو را با پیاز تفت داده شده مصرف کنید.
• با نخود، پیاز خرد شده و فلفل قرمز یک سالاد پر فیبر درست کنید.
• از پیاز و سیر به عنوان پایه ی سوپ استفاده کنید.
• پیاز را در ظروف سرخ شده بریزید.
• تاکو، فاهیتاس و سایر غذاهای مکزیکی با پیاز خام خرد شده مصرف کنید.
• یک سوپ پیاز و سبزیجات مقوی آماده کنید.
• برای افزایش طعم، پیاز را به دستور پخت های مختلف اضافه کنید.
• پیاز خام را با گیاهان تازه، سرکه و روغن زیتون مخلوط کنید تا یک سس سالاد خانگی خوشمزه تهیه کنید.